ISO 16949 OTOMOTİV KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
Tüm otomotiv kalite sistem mevzuatlarının bir harmonizasyonudur ve müşteri isteği doğrultusunda, müşterinin mevzuatlarına göre uygulama yapılmasını gerektirir.
ISO 16949 standardı ile global otomotiv endüstrisinde yer alan kalite sistem gerekleri düzene konmuş ve çok çeşitli sertifikasyonlardan kaçınılması sağlanmıştır.
- ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi
ISO 16949 OTOMOTİV KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
Türk Standartları Enstitüsü TSE tarafından da kabul edilen ve TS normu olarak yayınlanan ISO 16949, ISO 9001 Kalite Yönetim Sisteminin otomotiv sektörüne uyarlanmış versiyonudur. Standardın tam adı, Kalite Yönetim Sistemleri , Otomotiv Üretimi ve İlgili Yedek Parça Üreticisi Kuruluşlar İçin ISO 9001 in Uygulanmasına Dair Özel Şartlar şeklindedir.
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi standardı, Uluslararası Otomotiv İş Gücü IATF ile ISO nun ortak çalışmaları sonucu geliştirilmiştir. Standardın son versiyonu 2009 da yayınlanmış ve 2016 yılına gelindiğinde bu standardın yerini IATF 16949 almıştır. Fakat ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi veya IATF 16949 un uygulanabilmesi için ilgili işletme, ISO 9001 standardının gerekliliklerini sağlamak zorundadır. ISO 9001 ile birçok ortak maddesi bulunan ve içerisinde birçok defa bu standarda atıf yapılan ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi nin ISO 9001 üzerine inşa edildiğini söyleyebiliriz.
ISO 16949 un ortaya çıkmasında etkili olan IATF uluslarası araç üreticileri ve bazı ticaret birliklerinden oluşmaktadır. Bunları şöyle sıralayabiliriz
General Motors
Jaguar Land Rover JLR Limited
Ford Motor Company
FCA
BMW ,Group
Volkswagen ,AG
Daimler ,AG
Groupe ,Renault
Groupe, PSA
VDA, Almanya
AIAG ,Amerika
ANFIA, İtalya
FIEV, Fransa
SMMT, İngiltere
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi nin Amacı
Otomotiv sektörü 20. yüzyılın başından itibaren giderek büyümüş ve tüm dünyada çok sayıda firmanın içerisinde yer aldığı bir çalışma alanı olmuştur. Her sektörde olduğu gibi otomotiv sektöründe de müşteri memnuniyeti ve sürekli gelişimin temelinde kalite konuları yer almaktadır. Bu bağlamda, sektörün ihtiyaçlarına cevap veren hem genel hem de sektöre özgü kalite konularını kapsayan bir standardın gerekliliği ortaya çıkmıştır.
Otomotiv sektörü, araç üreticilerinin yanı sıra yedek parça üreticileri, yetkili ve özel servisler, tasarım ve montaj hizmeti sunan işletmeler vb olmak üzere birçok paydaşın yer aldığı bir alandır. ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi de otomotiv tedarik zinciri boyunca uygulanabilen, oldukça kapsamlı bir standarttır. İçerisinde büyüklüğü farketmeksizin otomotiv sektöründe yer alan her işletme için kalite ile ilgili kurallar yer almaktadır.
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi , özellikle otomotiv yedek parça üreticileri için en temel sertifikasyonlardan biridir. Araç üreten markaların tedarikçisi olmak isteyen her firma, bu sistemi kurmalı ve belgelendirmelidir.
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi nin ISO 9001den Farkı
ISO , IATF 16949, her ne kadar ISO 9001 temelli olsa da otomotiv sektörü içerisinde yer alan dinamiklere, uygulamalara, ürün ve hizmetlere yönelik çok sayıda konuyu da ele almaktadır. Bu bağlamda, standardın ISO 9001e ek olarak şu konulara değindiğini söyleyebiliriz,
Tesis, fabrika ve kullanılan ekipman ve malzemelerle ilgili planlama yapılması
Üretim yapılan işletme sahalarının düzenli ve planlaı olarak temizlenmesi
Mühendislik standartlarının ve şartnamelerinin gözden geçirilmesi, dağıtılması ve uygulanması için etkin bir proses oluşturulması
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi nde verimlilik en önemli unsurlardan biridir. Standartta iş süreçlerindeki verimliliğin sürekli olarak takip edilmesi ve geliştirilmesi istenmektedir.
Araç ve yedek parça tasarımı ve üretimi aşamalarınında ortaya çıkan hataların türünün belirlenmesi ve analiz edilmesi
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi ni kurmak isteyen işletmeler, ürün veya hizmet üretimi ile ilgili yeterli altyapı ve donanıma sahip olmalı ürün risk analizi yapmalıdır.
Acil eylem planlarının oluşturulması ve takip edilmesi
Ürün kontrolü için gerekli süreç ve sistemlerin yer aldığı dokümanların oluşturulması
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi ne göre işletme üst yönetimi, müşteri şartlarına uygunluğu sağlamak için bir müşteri temsilcisi atamalıdır.
Çalışanlara doğru görev, yetki ve sorumluluklar verilmesi ve sürekli olarak motive edilmesi
ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi nin Maddeleri
Standart içerisindeki ana başlıkları şöyle sıralayabiliriz
1. Kapsam
2. Normatif referanslar
3. Terimler ve tanımlar
4. Kuruluşun bağlamı
5. Liderlik
6. Planlama
7. Destek
8. Operasyon
9. Performans değerlendirmesi
10. İyileştirme
ISO , IATF 16949 standardı içerisinde ISO 9001den olduğu gibi alınan bölümler de bulunmaktadır.
IATF 16949 standardı yayınlandıktan sonra, ISO , TS 16949 standardını uygulayan işletmelerin, bu yeni standarda geçiş yapması gerekmektedir. ISO 16949 Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi ile ilgili en güncel bilgileri edinmek ve standardını yükseltmek isteyen kuruluşların öncelikle bir geçiş eğitimi alması gerekmektedir. Bunun yanında, standardı ilk defa uygulayacak ve belgelendirecek işletmelerin ise doğrudan IATF 16949u esas alması gerekmektedir. Bütün bu çalışmalarda, eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunan firmalardan destek alınmasında fayda vardır.
ir.